Data llygredd aer ar ysgolion yng Nghymru

Wrth ddadansoddi'r data llygredd aer diweddaraf ar gyfer 2021-2023 gan Adran yr Amgylchedd, Ffermio a Materion Gwledig (DEFRA) y DU3, mae Cyfeillion y Ddaear wedi creu map sy'n nodi cymdogaethau â lefelau llygredd aer sy'n uwch na chanllawiau Sefydliad Iechyd y Byd (WHO) ar gyfer nitrogen deuocsid (NO2) a mater gronynnol (PM2.5).   

Nododd y dadansoddiad fod 202 o ysgolion a mwy na 65,000 o blant dan 18 oed yn byw mewn ardaloedd lle'r oedd lefelau NO2 neu PM2.5 yn uwch na chanllawiau’r WHO.

Mae'r dadansoddiad yn defnyddio data 2021-2023 – y data diweddaraf sydd ar gael – gan ddefnyddio cyfartaledd 3 blynedd i ystyried amrywiadau blynyddol. Mae'r modelu yn cyfrifo cyfartaleddau ar draws cymdogaethau, sy'n golygu y gallai fod lleoliadau o fewn rhai cymdogaethau lle mae lefelau llygryddion yn uwch, fel wrth ymyl ffyrdd prysur.

Ers i ni gynnal y dadansoddiad hwn gyntaf yn 2022, mae data'n awgrymu bod lefelau llygryddion aer wedi gostwng ychydig yn 2023, yn rhannol oherwydd gwelliannau yn effeithlonrwydd ceir, yn ogystal â gweithredu neu ehangu tagfeydd neu barthau allyriadau isel mewn trefi a dinasoedd. Fodd bynnag, mae'r data blynyddol hefyd yn destun amrywiadau blynyddol oherwydd y tywydd, yn enwedig patrymau gwynt anarferol. Am y rhesymau hyn, rydym wedi penderfynu yn y diweddariad hwn symud i gyfartaledd symudol 3 blynedd gan ddefnyddio'r 3 blynedd ddiweddaraf o ddata (2021-2023).

Gellir dod o hyd i fanylion pellach am y fethodoleg a'r ffynonellau data ar waelod yr erthygl hon. https://policy.friendsoftheerth.uk/insight/which-neighbourhoods-have-worst-air-pollution.